تکامل علمی و عقلی مردم
امام مهدی (عج) با نهضت خود، درهای رحمت را باز می کند و موجب تکامل علوم و صنایع خواهد شد و علوم، چنان رشد و گسترش خواهد یافت که همه شگفت زده خواهند شد.
🏽 امام صادق(علیه السلام) می فرماید:
علم، بیست و هفت حرف است. تمام آن چه انبیا آورده اند، دو حرف است و مردم، تا امروز، بیش از آن دو حرف نمی شناسند.
هنگامی که قائم ما قیام کند، بیست و پنج حرف را می آورد و بین مردم توسعه خواهد داد و به دو حرف قبلی اضافه خواهد کرد تا بیست و هفت حرف کامل شود.(1)
این حدیث، نشانه ی سرعت و شتاب زدگی و گسترش و توسعه ی علوم در میان مردم است که به دست امام مهدی (عج) صورت خواهد گرفت، به گونه ای که در مدّت حکومت آن حضرت، مردم، بیش از دَه برابر آن چه را از زمان خلقت تا زمان قیام آن حضرت از علم به دست آورده بودند، به دست خواهند آورد.
در روایت دیگری امام باقر(علیه السلام) می فرماید: هنگامی که قائم ما قیام کند، دست خود را بر روی سر بندگان خواهد گذاشت و بدین وسیله، عقل های آنان جمع می شود و اخلاقشان کامل می شود.(2)
از مجموع احادیث، استنباط می شود که برای انسان، در دوره ی حکومت امام مهدی (عج) تمام ایده آل ها و آرزوهای حقّی که دارد و ممکن است که بر آن ها دست بیازد، تحقّق خواهد یافت و از نظر علمی، اخلاقی، اقتصادی، امنیتی، ... به کمال مطلوب خود، خواهد رسید.
(1 ). بحارالانوار، ج 52، ص 336.
(2) . همان.
روایات مختلفی درباره زمان قیام حضرت مهدی(عج) به شکل کلی و غیرمعین وجود دارد، در برخی، از نوروز به عنوان روز آغاز قیام یاد شده است.
در همزمانی نوروز با عاشورا اشکالی به نظر نمیرسد، زیرا نوروز طبق سال شمسی و عاشورا بر اساس سال قمری محاسبه میشود و یکی شدن این دو روز امکان پذیر است و نیز همزمانی این دو روز با جمعه یا شنبه نیز ممکن است، چه آنکه ممکن است عاشورا و نوروز هر دو یا روز جمعه و یا شنبه باشد، آنچه مشکل و متنافی به نظر میرسد، ذکر دو روز شنبه و جمعه از هفته به عنوان روز قیام است، ولی میتوان این دسته از روایات را نیز توجیه کرد و به نحوی میان آن جمع کرد، زیرا اگر سند این روایات صحیح باشد، در این صورت احادیثی که جمعه را روز ظهور حضرت، تعیین کرده است بر روز قیام و ظهور حمل میشود و روایاتی که شنبه را روز قیام میداند، بر روز استقرار و تثبیت نظام الهی مهدوی و نابودی مخالفان تفسیر میشود.
به هر حال ظهور امام زمان(عج) ابتدا به وسیله منادی آسمانی اعلام میشود، آن حضرت در حالی که پشت به کعبه داده است، با دعوت به حق، ظهور خود را اعلام میدارد.
از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمود:«حضرت مهدی(عج) در مکه به هنگام نماز عشاء ظهور میکند، در حالی که پرچم و پیراهن و شمشیر پیامبر(ص) را همراه دارد و چون نماز عشا را خواند، فریاد بر میآورد: ای مردم! شما را به یاد خدا و به حضورتان در برابر خدا (در روز قیامت) متذکر میشوم، در حالی که حجتش را (در دنیا) بر شما تمام کرده است و پیامبران را مبعوث کرده و قرآن را فرو فرستاده است. خداوند به شما فرمان میدهد که به او شرک نورزید و فرمانبر او و پیامبرانش باشید، آنچه را قرآن امر به احیای آن کرده است، احیاء و زنده کنید و آنچه را که امر به نابودی آن کرده است، نابود سازید و یاوران راه هدایت باشید و بر تقوا و پرهیزکاری همکاری کنید، زیرا دنیا، فنا و زوالش فرا رسیده و نفخه وداع سر داده است، من شما را به سوی خدا و رسولش و عمل به کتاب او و نابودی باطل و احیاء و زنده ساختن سیره پیامبر اعظم(ص) دعوت میکنم، آنگاه در میان سیصد و سیزده نفر از یارانش ظهور میکند»
بنابراین با توجه به روایات وارده در این باب میتوان گفت که ظهور آن منجی الهی در شبانگاه روز شنبه و یا جمعه خواهد بود که مصادف است با نوروز و عاشورا، هنگام نماز عشاء. البته حقیقت امر نزد خداوند متعال است و او بهتر میداند.
بحارالانوار، ج52، ص208
دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403
سیدمحمدتقى موسوى اصفهانى، مکیال المکارم (انتشارات ایران نگین، چاپ اول، 1381) ترجمه سیدمهدى حائرى قزوینى، ج 2، ص 71 - 72
شیخ طوسی، کتاب غیبت، ص261؛ حسینی، سیدحسین، یاد محبوب، نشر آفاق، ص78
کمالالدین، ج2، ص160، ح4. شیخ صدوق (ره)
پیشوای دوازدهم حضرت حجة ابن الحسن المهدی، هیأت تحریریه مؤسسه در راه حق
کمالالدین، ج2، ص653
طبسی، نجمالدین، چشماندازی به حکومت مهدی(عج)، ص63
ابن طاووس، ملاحم، ص64؛ ابن حمّاد، فتن، ص95